het naastgelegen fabrieksgebouw van de N.V.
Zoutraffinaderij J. Kok Zn. gekocht, dat kort
daarna werd gesloopt.21 In, bij en rondom de
bebouwing werd ook procesapparatuur aange
legd. Het aanzien van het terrein was dus voort
durend aan verandering onderhevig.
Dat bleef zo in de daaropvolgende decennia.
Onder meer de haven aan de westkant ver
dween. In de jaren '30 werd, nota bene in de
crisis, het oude kantoorgebouw vervangen door
een modern vormgegeven gebouw in de stijl
van de Amsterdamse School. Dit is een expres
sionistische bouwstijl, die als kenmerken de
speelse volumewerking en het gebruik van
baksteen heeft.22 Het gebouw werd officieel
geopend in oktober 1 933.23 In 1938 werd bij de
fabriek door de Venlose steenfabriek Canoy
Herfkens een nieuwe schoorsteen gebouwd. De
maten zijn indrukwekkend: de hoogte was 75
meter, de diameter van de schachtmuur was
aan de voet aan de buitenzijde 5,62 meter en
aan de binnenzijde 2,60 meter. De muurdikte
onderaan bedroeg derhalve 1,51 meter.24
Na de Tweede Wereldoorlog werd in de gehele
sector de productiecapaciteit uitgebreid en vond
er schaalvergroting en rationalisering plaats.
De ZNSF werd tussen 1953 en 1958 gemoderni
seerd.25 In deze wederopbouwperiode werd er in
1953 onder meer een gebouw gerealiseerd voor
de administratie. Wat het aanzien van de omge
ving ook bepaalde, was de afdamming van De
Ham in 1964. De open verbinding met de Oos-
terschelde verdween daardoor. Ook de laad- en
losfunctie voor de scheepvaart verdwenen.
In de periode 1968-1984 kreeg het bedrijf het
moeilijk wegens de toenemende concurrentie
en beperkte afzetmogelijkheden.26 Toch bleef
er geïnvesteerd worden. Op 4 april 1969 werd
toestemming verleend voor de bouw van een
materiaalloods.27 En op 26 september 1974
werd toestemming verleend voor de bouw van
een koeltoren (met een inhoud van 2.500 m3).28
Sinds 1983 heette het bedrijf Nedalco B.V. (Ne-
Afb. 4. De ZNSF en de CPR gezien naar het zuidwesten, circa 1950. Luchtfoto door onbekende fotograaf, collectie SIEB.
De Waterschans 1 - 2019
40