Boekrecensie: Een vergeten Bergenaar,
Cornells Aloysius (Kees) Smout
René Asselbergs
Titel: Een vergeten Bergenaar, Cornelis Aloysius (Kees) Smout (1876-1961), beeldhouwer
Auteur: Liesbeth Stulemeijer-Asselbergs
Uitgever: Boekscout.nl (ISBN 978-94-022-4023-8) Soest 2017, 134 pagina's
Na een Lange periode van voorbe
reiding en onderzoek heeft Liesbeth
StuLemeijer-AsseLbergs in 2017
een biografie gepubliceerd van de
in Bergen op Zoom geboren beeld
houwer Kees Smout (1876-1961). Bij
het schrijven van dit boek is de au
teur niet over één nacht ijs gegaan.
Vele relevante personen en (archief)
instellingen werden door haar ge
raadpleegd, maar voor de totstand
koming is van doorslaggevend belang
geweest dat zij inzage heeft gekregen
in het privé-archief van Kees Smout,
dat door zijn dochter werd beheerd.
In vijf hoofdstukken (chronologisch geordend)
beschrijft de auteur leven en werk van Kees
Smout en plaatst deze tegen de achtergrond van
de maatschappelijke en culturele (artistieke)
verhoudingen in het verzuilde Nederland aan het
einde van de negentiende en het begin van de
twintigste eeuw. De artistieke en ambachtelijke
ontwikkeling van de nog jeugdige Kees Smout
werden, zo leert de lezer, versneld door de toe
kenning in 1905 van de prestigieuze Prix de Rome
Beeldhouwen. Deze prijs stelde hem in staat zich
in Parijs te vestigen en zich daar in de beeld
houwkunst te volmaken.
Het zwaartepunt van de biografie ligt in de be
schrijving van een periode van ruim veertig jaar
waarin Kees Smout woonde en werkte in Am
sterdam. In dit hoofdstuk doet zich een belang
rijke beperking gevoelen. De auteur lijkt bij het
beschrijven van leven en werk van Kees Smout de
grote lijn daarin niet goed te kunnen vasthouden.
Het persoonlijk leven van Smout evenals zijn ont
wikkeling als ambachtelijk beeldhouwer worden
hier met gevoel beschreven. Verder echter biedt
het hoofdstuk alleen een opsom
ming van losse feiten en gebeur
tenissen. Deze worden gelardeerd
met ruime citaten en afbeeldingen
van besproken objecten. De in een
bijlage opgenomen inventarislijst
van objecten die door Kees Smout
werden vervaardigd en het overzicht
van prijzen en tentoonstellingen van
zijn werk, dragen bij aan het beeld
van Kees Smout dat de schrijfster
oproept. Toch biedt zij hiermee nog
onvoldoende houvast aan de lezer
om zich zelfstandig een oordeel te
kunnen vormen over de vraag of de ambachte
lijke kunstenaar Smout in deze lange periode ook
een artistieke ontwikkeling heeft doorgemaakt. In
enkele trefzekere zinnen verwoordt de auteur in
een kort nawoord haar visie op leven en werk van
Kees Smout. Echter, wanneer zij zich hier ook
waagt aan een oordeel over de plaats en beteke
nis van Smout als beeldhouwer dan menen we
dat zij daarin nog onvoldoende is geslaagd. Haar
biografie zou aanzienlijk aan kracht hebben ge
wonnen indien zij niet alleen het leven van Kees
Smout in beeLd zou hebben gebracht, maar ook
een kunsthistorische analyse van diens werk had
gemaakt.
Liesbeth Stulemeijer-Asselbergs heeft met deze
publicatie haar eerste en voornaamste doel be
reikt: beeldhouwer Kees Smout zal niet worden
vergeten. Het leven van deze perfecte ambachts
man heeft in haar boek voldoende reliëf gekre
gen. Een kunsthistorische analyse van Smout's
werk echter, waarin het oeuvre wordt gerela
teerd, getoetst en afgemeten aan dat van andere
kunstenaars, zal een vollediger licht kunnen
werpen op de plaats en betekenis van de kunste
naar Kees Smout.
Eprncltfi rafay-ijiüs
63
De Waterschans 1 - 2019