in de verleiding de spot drijven met de eenvou
dige boeren die hij afbeeldde.13
Er is dus nog altijd discussie over de afkomst
van de grote renaissanceschilder. Het zou
daarom helpen om te weten of die andere Pieter
Bruegel - de oud-barbier van de markies van
Bergen en pensionado in het Sint-Janshuis - de
vader van de schilder was. Het is een vraag die
zich niet gemakkelijk laat beantwoorden, omdat
er medio zestiende eeuw nog geen bevolkings
registratie was. De doop-, trouw- en begraaf-
boeken, waarmee een familierelatie aangetoond
zou kunnen worden, werden destijds nog niet
volledig bijgehouden. Echt hard bewijs valt dus
niet te geven, maar het is wel mogelijk om aan
te geven hoe waarschijnlijk een familierelatie
is en in hoeverre deze aansluit bij bestaande
theorieën over de jeugd van de schilder Pieter
Bruegel de Oude.
Er zijn vijf redenen om aan te nemen dat de
barbier uit het Sint-Janshuis de vader van Pie
ter Breugel de Oude was. Allereerst is er de
naamsovereenkomst: de achternaam Bruegel
kwam niet veel voor in de zestiende-eeuwse
Lage Landen en daarom is het onwaarschijnlijk
dat er twee onafhankelijke geslachtslijnen be
stonden en de barbier en schilder geen famile
van elkaar waren. En dan de voornaam Pieter:
tAfb. 5. De Gulzigheid, wandtapijt uit een serie van de zeven
hoofdzonden naar ontwerp van Pieter Coecke van Aelst, circa
1550-1560. Collectie New York, Metropolitan Museum of Art.
Afb. 4. Portret van de schilder Pieter Bruegel de Oude, ets en
gravure door Jan Wierix naar ontwerp van Dominicus Lampso-
nius, 1572, collectie British Museum.
PETitO nitVEGEL, PlCTOIll
Qni Ktürw lm PïuraqtmM Ö/6i Mjuïe .inime, 'Petftm.ii-iat Xtjrtt,
i ,t Iw^lttru.y.v ur.i£tffri
porpjTjid jjffijrj ut<> Jï.'fjiU Ifn Ui Ja ub jjiitu tjfir r tfff til
'ILT.'.J :mitjner j tt ft 'in1 ftigixpfci-ti/'emrt t.Jyt.i UkJtnH
t'tjfpvci tjtnctt interim es dfkmï Trttmii ïüjt? nl wniriiuf vtfo
jirtifkt (hvtd tuhm meftru.
De Waterschans 2 - 2019
74