twee mensen zien we een wapen. Op elk van de twee splitten is vaag nog een vuurslag weerge geven waar doorheen twee pijlen zijn gestoken. De wapens links- en rechtsboven zijn omringd door een smalle groene lauwerkrans. Links zien we een wit schild met drie rode Sint-An- dreaskruisjes, zoals boven vermeld, rechts een Sebastiaanskruis in goud tegen een rode achter grond.5 Of dat kruis op een rood wapenschild is afgebeeld, of dat het zonder schild op het rode vaandel staat, is niet goed te zien. De banderol is zo geschilderd dat er een tekst op lijkt te staan; deze is echter niet leesbaar. Onder de banderol zien we links een vrouwelijke figuur in het habijt van een middeleeuwse non. Rechts staat een geharnaste of gewapende man met een baret op het hoofd en een handboog in de linker hand. Het onderste wapen is geel met drie zwarte lelies. Het schild is gedekt door een helm met dekkleden in zwart en geel. De helm heeft een zwarte lelie als helmteken. De vuurslagen op de splitten lijken in geel of goud te zijn uitgevoerd, de pijlen die daar door heen zijn gestoken in wit; ze zijn niet goed zichtbaar. Verklaring van de symboliek Het Sebastiaanskruis, rechts boven, is het al gemeen gebruikelijke embleem van de Sint- Sebastiaansgilden ofwel de handboogschutters. Het komt weliswaar voor in verschillende kleur combinaties, maar in goud op rood, zoals hier, is de meest gebruikelijke.6 Het witte schild met de drie rode Sint-Andreas- kruisjes, links boven, vormt de aanleiding tot dit verhaal. Het was destijds gebruikelijk om in schuttersvaandels de wapens aan te brengen van de overheden aan wie het gilde loyaliteit verschuldigd was. In de eerste plaats was dat de plaatselijke overheid: het stads- of dorps bestuur. Zoals boven opgemerkt, is onze streek de enige in de Nederlanden met stads- en dorpswapens met drie Sint-Andreaskruisjes in Afb. 4. Dorpskermis, onbekende navolger van Pieter Brueghei II, zeventiende eeuw. Foto RKD. 81 De Waterschans 2 - 2019

Periodieken

De Waterschans | 2019 | | pagina 17