De preekstoel in de Dagkerk
Deze werd door de gemeente Bergen op Zoom
in 1980 in de antiekhandel ten behoeve van
de kerk verworven. Het object is vermoedelijk
Vlaams en dateert uit het begin van de achttien
de eeuw. De achterwand is nieuw bijgemaakt.
Daarop is de zweetdoek van Veronica afgebeeld
alsmede de symbolische representaties van
Matteüs en Johannes. Op de onderrand van de
preekstoel bevinden zich de symbolen van Lu
cas en Marcus. Ook de onderzijde van de kuip
is nieuw bijgemaakt. Zowel het nieuwe snij
werk als de restauratie van het oude zijn door
de beeldhouwer H. Daniels (overleden in 1985)
uitgevoerd. Op de preekstoel is de koperen leze
naar aangebracht van de kansel uit 1752 uit de
Grote Kerk. Het meubel zelf is in 1972 verbrand.
De hieronder volgende beschrijving van de
communiebanken, de beide biechtstoelen met
de engelen en de biechtstoel voorstellende De
verdrijving uit het paradijs betreft meubilair dat,
getuige het Liber Memoriaiis van de parochie,
door het kerkbestuur in 1 797 in Antwerpen
werd gekocht.
De communiebanken
Deze meubelstukken, die het kerkbestuur voor
60 gulden in Antwerpen heeft gekocht, zouden
afkomstig zijn uit het Minderbroederklooster
ter plaatse. Ze hebben als zodanig dienst ge
daan in de Schuilkerk en van 1829 tot 1969 in
de kerk van de H. Maagd Maria. In de Gertru-
diskerk kregen ze een functie als monumen
tale afscheiding tussen het schip en tegenover
elkaar liggende kapellen. Hoewel de rijk ge
sneden meubelstukken als communiebank
gebruikt zijn, is het zeer waarschijnlijk dat de
gebeeldhouwde panelen en andere elementen
oorspronkelijk geen onderdelen van communie
banken waren maar delen van een afscheidend
hekwerk dat vaak de ruimte rondom bijvoor
beeld gilde-altaren met bijbehorend klein meu
bilair, kandelaars en dergelijke, omgaf. Deze
Afb. 5. Gesneden houten balustrade, onder meer versierd met putti, in gebruik ais communiebank, begin achttiende eeuw.
Foto Hans Smout.
De Waterschans 2 - 2019
94
