ricx Dendermonde 1652 - Antwerpen 1719).
Een datering ontbreekt en de tekening is niet
gesigneerd; de voorstelling past uitstekend in
de dramatische uitbeeldingskracht die hoort
bij de dynamiek van de laatbarok.4 Het rechter
tafereel toont hoe na de zondeval een engel met
vlammend zwaard Eva, die haar blik afwendt,
de toegang tot het aards paradijs ontzegt.
Links wijst de beeltenis van de Dood met speer
Adam op zijn sterfelijkheid. Ook Adam wendt
zich schuldbewust af. De vijfdelige biechtstoel
maakte waarschijnlijk ooit deel uit van een
ensemble dat in een gesloten lambrisering
meerdere biechtstoelen bevatte. De medail
lons met daarin vermoedelijk de afbeelding van
ordesheiligen, zijn een kenmerk voor een vorm
geving die in het begin van de achttiende eeuw
gebruikelijk werd. De bekroning boven de plaats
van de priester is nu een andere dan die de ont
werptekening laat zien. Behalve het paneelwerk
In de laatbarok, vanaf het begin van de acht
tiende eeuw, werden de verbeelde figuren uiter
mate dynamisch, fantasierijk en zelfs theatraal.
Vanaf die tijd werden de verschillende elemen
ten van de lambrisering, waar biechtstoelen in
een rij naast elkaar (in serie) waren opgesteld,
ook voorzien van medaillons waarin symboli
sche motieven, bustes van (ordes)heiligen en
dergelijke waren opgenomen. Vooral op grond
van de hiervoor genoemde studie van Salome
Zajadacz-Hastenrath kan men niet anders
vaststellen dan dat de beide biechtstoelen met
engelen die zich in de Gertrudiskerk bevinden,
moeten worden gedateerd rond 1660.
Haar studie bevatte, heel verrassend, de ont
werptekening voor de derde gekochte biecht
stoel: De verdrijving uit het paradijs. Deze
tekening, die zich in het Antwerps Prentenkabi
net (Inv. Nr. 1549) bevindt is vermoedelijk van de
hand van Willem Ignatius Kerricx Antwerpen
1682 - Antwerpen 1745), zoon van Willem Ker-
Afb. 7. Engel met wierookvat, detail van een biechtstoel, circa
1660, foto Hans Smout.
Afb. 8. De Dood en Adam, details van De verdrijving uit het
Paradijs, biechtstoel vermoedelijk naar ontwerp van Willem
Ignatius Kerricx, begin achttiende eeuw. Foto Hans Smout.
De Waterschans 2 - 2019
96