tewerkstelling in Duitsland, zoals vermeld in de
brief van de gemeente Halsteren van 6 augus
tus 1951. En we hebben in het voorgaande ook
vastgesteld dat Sjaan zich evenmin heeft ont
trokken aan de tewerkstelling in Duitsland. Wel
is hij helaas slachtoffer geworden van een zeer
ongelukkige samenloop van omstandigheden,
die hem - als uiterste consequentie - noodlot
tig is geworden. Sjaan werd per toeval bij een
razzia in Amsterdam opgepakt en - nog voordat
er een gelegenheid was om iets recht te zet
ten - naar concentratiekamp Neuengamme in
Duitsland getransporteerd. Alle ontberingen die
hij daar heeft moeten doorstaan, zijn hem fataal
geworden. Sjaan kwam nooit meer thuis.
Zijn gedachtenis wordt gelukkig levend gehou
den op het digitale monument van de Stichting
Vriendenkring Neuengamme en in de gedenk
boeken van de Oorlogsgravenstichting.21 Ook in
het Haus des Gedenkens van concentratiekamp
Neuengamme is zijn naam vermeld.
Het enige wat de familie na de oorlog als tast
baar aandenken van Sjaan heeft teruggekregen
uit Neuengamme waren zijn bril en portemon
nee. Maar het liefst had iedereen gehad dat hij
zelf weer veilig thuisgekomen was.
Noten
1 Met hartelijke dank aan Cas Segers voor alle informatie
en de oude foto's die hij zo prachtig gerestaureerd heeft.
2 West-Brabants Archief, archiefnr. 0353, Archief
gemeente Halsteren 1935-1970, dossiernr. A480.
3 West-Brabants Archief, archiefnr. 0353, Archief
gemeente Halsteren 1935-1970, dossiernr. A480.
4 De naam van het betreffende meisje is bij de familie niet
bekend.
5 Een Ausweis is een soort werkvergunning die door de
Duitse bezetter tijdens de Tweede Wereldoorlog werd
ingevoerd.
6 René van Heiningen, NIOD.
7 Vriendenkring Neuengamme, werkgroep documentatie.
8 Helaas is deze bief verloren gegaan, maar de 93-jarige
mevrouw Segers-Lacor, de vrouw van Fons Segers, wist
zich dit nog haarfijn te herinneren.
9 Judith Schuyf, Nederlanders in Neuengamme. De
ervaringen van ruim 5500 Nederlanders in een Duits
concentratiekamp 1940-1945, Zaltbommel 2005, p. 186.
10 Frank Krake, De laatste getuige, Amsterdam 2018.
11 Ibidem, p. 141.
12 Ibidem, pp. 143-144.
13 Ibidem, p. 145.
14 Ibidem, p. 146.
15 Ibidem, pp. 147-149.
16 Johannes Barth, Studentischer Mitarbeiter,
KZ-gedenkstatte Neuengamme-Archiv.
17 In het ziekenhuis werden de sterfgevallen ook
geadministreerd in een zogenoemd dodenboek.
18 Enterocolitis is een ernstige ontsteking van de dikke en
de dunne darm.
19 Het Afwikkelingsbureau Concentratiekampen werd op 26
november 1944, meteen na de bevrijding van het zuiden,
opgericht. Hoofddoel was het opsporen van vermiste
gevangenen uit kamp Vught. Na de bevrijding van het
gehele land op 5 mei 1945 breidden de werkzaamheden
zich uit tot andere kampen waar Nederlanders gevangen
hadden gezeten. Daarnaast had het Afwikkelingsbureau
de volgende taken: 1) verzamelen van gegevens over
oorlogsmisdadigers; 2) verstrekken van gegevens aan
bevolkingsregisters; 3) hulp bieden bij de identificatie
van graven; 4) sociale verzorging van voormalige
politieke gevangenen (verstrekking van extra kleding- en
levensmiddelenkaarten).
20 Het Bureau Repatriëring was verantwoordelijk voor de
opvang, de verzorging en het vervoer van de repatriant
naar huis.
21 125.000 Nederlandse oorlogsslachtoffers hebben
geen graf. Toch willen we niet dat hun namen worden
vergeten. Om hiervoor te zorgen, zijn al deze namen
opgenomen in 42 gedenkboeken. Deze boeken worden
bewaard en tentoongesteld in de kapel op het Nationale
Ereveld in Loenen. Iedere dag slaat de beheerder van het
ereveld één bladzijde om.
Afb. 14. Sjaan als kind, samen met zijn vader, foto collectie
Cas Segers.
143
De Waterschans 3 - 2019