In het oorlogsdagboek van Jo Huijsmans staat
de gijzeling van de familieleden van de onderge
doken monteurs ook vermeld. Op zaterdag
7 oktober schreef zij dat de gevangen burgers
om 12.00 uur werden vrijgelaten.13 In het dag
boek van een Bergenaar, waarschijnlijk J.J.Th.
Bakker, vinden we nog meer informatie. Hij
schreef dat de gijzelaars bij hun vrijlating te ho
ren kregen dat zij nog tot woensdag 11 oktober
als gijzelaars zouden worden beschouwd. Ze
werden echter niet meer lastig gevallen.14
Mevrouw Venhuizen vertelde me: "Er kwam
iemand binnen die zei: "jullie mogen vrij, jullie
mogen weg". De poorten gingen open en ieder
een ging de straat op. Maar waar naartoe? Want
er werd volop geschoten in de buurt van Bergen
op Zoom. Er was een echtpaar dat zei: "jullie
gaan met ons mee, je kunt niet naar huis". Dat
was in Bergen op Zoom, vlakbij. Dat was de
familie Daalmans." Hun broer Wim was goed
bevriend met zijn collega Jan Daalmans. Van
daar dat de gezusters Venhuizen bij de familie
Daalmans terecht konden.
Op zaterdag 7 oktober was de Slag om Woens-
drecht begonnen, een felle strijd tussen de Ca
nadezen en de Duitsers om de toegang tot de
Kreekrakdam en daarmee tot Zuid-Beveland.
Als de Canadezen Hoogerheide en Woensdrecht
konden veroveren, zouden de Duitse troepen
in ZeeLand afgesLoten zijn van de hoofdmacht.
Tevens moesten de oevers van de Wester-
scheLde veroverd worden door de geaLLieerden,
zodat geallieerde schepen Antwerpen konden
bereiken om de geallieerde troepen te bevoor
raden. De reden dat de gijzelaars plotseling vrij
werden gelaten en er geen soldaten meer te
zien waren in het Markiezenhof zal daar mee
te maken hebben. Alle Duitse soldaten waren
nodig aan het front ten zuiden van Bergen op
Zoom. Daarom konden Mien en Jo Venhuizen
niet direct naar huis, naar Huijbergen. Dat was
te gevaarlijk. Het schriftelijk verslag van Mien
Venhuizen gaat verder:
"Jo en ik gaan toch nog even het PTT-kantoor
opzoeken om te vragen of er geen post lag voor
Huijbergen. Geen Post, geen telefoon, geen
brieven, alles lag stil, allemaal door die Duit
sers!! Ik had nog verwacht dat er misschien post
zou liggen van Jan Wijers die ondergedoken zat
in Rijkevoort.15 En voor ons dat we niet naar huis
konden, verschrikkelijk. Hoe zou moeder het
maken? Ze stond er wel alleen voor met zo'n
groot gezin!! Maar we zijn nu veilig bij de familie
Daalmans. Ik heb naderhand gehoord dat vader
hun iets gebracht heeft, een hammetje geloof ik.
Na een paar dagen [woensdag 11 oktober] als
we in de huiskamer zitten, gaat ineens de beL
beneden!! We hebben nog angst dat ze weer
mensen op komen haLen en vLuchten de sLaap
kamer in, maar dan kLinkt een bekende stem
en voetstappen op de trap. Vader komt lachend
binnen!! We vallen hem om de hals, Vader is
erg blij dat hij ons ziet. Hij besluit wel om vlug
te vertrekken want we moeten een heel eind
lopen voor dat we in ons Huijbergen zijn. Eerst
natuurlijk heel hartelijk de familie Daalmans
danken! WE GAAN OP PAD, TE VOET!!
We kijken wel verwonderd op als Vader op een
gegeven moment het bos inloopt en een fiets
onder een stapel takken tevoorschijn haalt,
KNAP. Ja, want de Duitsers nemen ook de fiet
sen af als ze kunnen. Zo nu en dan mogen we
even achterop zitten om even uit te rusten!!
Via WOUW gaan we op Huijbergen aan. We komen
zo nu en dan in de beschietingen terecht en
kruipen even in een sloot, we zijn wel gevaarlijk
bezig, maar WE WILLEN NAAR HUIS!! Eindelijk
komen we in Huijbergen aan. Niemand te zien
1<L&35rr£-
L.SAHDEfts I
Afb. 14. Plattegrond van Huijbergen, locatie van de gierkelder
van boer Sanders die als schuilkelder dienst deed van 7 tot
24 oktober 1944. Foto uit Hoeckx 1994, pag. 117.
De Waterschans 3 - 2019
154