op de straat, alle huizen zijn flink beschoten.
Het is een RAVAGE!! Vader brengt ons naar boer
Sanders waar ze een grote schuilkelder in orde
gemaakt hebben, familie Sanders, familie Van
der Poel en familie Venhuizen. We zijn HEEL erg
blij om MOEDER en de broers en zusjes te zien.
Allemaal zittend op stro. Voor Moeder een paar
extra kussens. Wat doen die Duitsers ons aan."
De rol van het verzet
Uit de hier vermelde bronnen weten we dat de
gijzelaars zowel vanuit de kazerne als van bui
tenaf van voedsel werden voorzien. De families
van de gijzelaars wisten niet beter of de Duit
sers zouden de gijzelaars laten verhongeren als
pressiemiddel om de onderduikadressen van de
monteurs te achterhalen. Zij zullen ongetwijfeld
actie hebben ondernomen om de gijzelaars te
helpen.
In het verslag van Jo Venhuizen staat gedetail
leerd beschreven wat er zoal binnenkwam. Op
5 oktober werden er onder andere Ligakoeken
en Sanovite-crackers over de poort gegooid.
Waren deze direct afkomstig van de Ligafabriek
aan de Zuid-Oostsingel? Het is bekend dat er
een grote hoeveelheid gereed product in de
fabriek verstopt was aan het einde van de oor
log, om te voorkomen dat de voorraad in Duitse
handen zou vallen.16 Theodoor Neutelings, di
recteur van de LIGA, had nauwe contacten met
Frits Diepen. Het kwam tijdens de oorlog veel
voor dat het verzet werd ingeschakeld om Liga
en Sanovite naar onderduikers te brengen.17
Hoe kon het voedsel de gijzelaars bereiken?
Mevrouw Van Ginneken vertelt: "Mijn vader ging
naar Wim Besling van het Rode Kruis.18 Mijn va
der was ook Rode Kruissoldaat. En toen zijn ze
naar bepaalde bakkers gegaan. En ik weet me
nog goed te herinneren, dat waren van die ron
de broden. Als je in het Markiezenhof doorloopt
dan kom je uit waar vroeger de bibliotheek was
[de Achterplaats]. Daar had je zo'n ronde poort
en van boven was dat open. En daar stonden ze
met z'n tweeën die broden over te gooien. Want
die dachten: "Die mensen hebben honger, die
hebben geen eten". En dat zie ik nog zo goed
voor me dat die broden daar over dat plein rol
den. Dus wij met z'n allen achter die broden aan
en dan hadden we tenminste eten."
Hieruit blijkt dat de gijzelaars zo nu en dan ge
lucht werden. Volgens Annie en Rina Hopmans
werden eerst de mannen en daarna de vrouwen
gelucht. Beide groepen mochten geen contact
met elkaar hebben. Kennelijk konden de gijze
laars tijdens het luchten zich vrij bewegen over
zowel de Grote Binnenplaats als de Achter
plaats. De soldaten in de kazerne waren minder
streng dan de Fetdgendarmerie en lieten toe
dat de gijzelaars het voedsel mee naar binnen
namen. Jo Venhuizen vermeldde dit ook in haar
verslag. Zij schreef zelfs dat er iemand van het
verzet de sleutel had van hun verblijf en de gij
zelaars bezocht!
Mevrouw Bastiaanse heeft ook van haar moeder
informatie gekregen: "Naderhand hoorde ik
mijn moeder zeggen dat [Wim] Besling en [Frans]
Houtman vanaf de grote poort eten en ook
maandverband hebben gegooid.19 En ik vond
het maar gek dat dat gebeurde. Ze heeft altijd
Afb. 15. De lage poort achter het Markiezenhof, hoogstwaar
schijnlijk de plek waar de broden en andere benodigdheden
overheen werden gegooid. Situatie omstreeks 1940-1950, foto
collectie WBA.
155
De Waterschans 3 - 2019