Boekrecensie: Het negende beleg Jan van de Kasteele Titel: Het negende beleg, Operation Suitcase, de bevrijding van Essen, Wouwse Plantage, Bergen op Zoom en Tholen (20 oktober - 4 november 1944) Auteur: Robert W. Catsburg Uitgever: Uitgegeven in eigen beheer, De Welberg 2019. Druk: www.pumbo.nl, 608 pp., ISBN 978-90-817893-4-9. Het kerkhof Ligt voL met zacht fluisterende jongens, maar wie hoort wat ze vertellen en wie kent hun verhalen? Het antwoord: Robert W. Cats burg uit De Welberg. Hij stelt zich deze vraag in het voorwoord van zijn jongste boek, Het negende beleg, over de bevrijding van Es sen, Wouwse Plantage, Bergen op Zoom en Tholen. In maar liefst ruim 600 pagina's vertelt Catsburg het verhaal van die jongens. Door zijn onderzoek is nu duideLijk hoe moeizaam de opmars van de geaLLieerden in West-Brabant verliep. Terwijl Antwerpen al begin september werd bevrijd, duurde het tot eind oktober voordat ook hier de Duitsers waren verdreven. Catsburg beschrijft slechts een paar dagen uit dat najaar van 1944, zijn relaas gaat over de pe riode van 20 oktober tot en met 31 oktober, over Operation Suitcase, zoals het offensief werd aan geduid. Op basis van duizenden archiefstukken kwam zijn verhaal tot stand. Hij gebruikte onder meer ook de redengeving bij het uitreiken van militaire onderscheidingen. Daarbij is vaak accu raat verteld wat zich op het slagveld afspeelde. Wat voor inzet en opoffering er nodig was om soms slechts meters verder te kunnen oprukken. De titel Het negende beleg is bedacht door een Canadese journalist. Hij zette de bevrijding van Bergen op Zoom af tegen alle keren in de voor bije eeuwen dat Bergen op Zoom door Spaanse en Franse troepen was belegerd. Met de kennis van nu is het makkelijk praten. We weten wie er uiteindelijk heeft gewonnen. En wie er heeft verloren. Maar de bemanning van een tank of een simpele soldaat leefde in het najaar van 1944 van dag tot dag. Steeds onder vuur. Want met het mooie verhaaLtje dat Bergen op Zoom eigenlijk heel makkelijk kon worden be vrijd maakt Catsburg in zijn boek de kacheL aan. Die Canadezen stonden niet zomaar op de Grote Markt. Daar ging heel wat aan vooraf. Juist omdat de auteur zo ge detailleerd de gevechtshande lingen beschrijft, ontstaat er een goed beeld van het verloop van de harde strijd die in West Brabant is gevoerd. De zeer heftige weerstand van de Duitsers. De moordende granaten van de Sturmgeschütze. De tegenslagen. De vele doden, zwaargewonden. Het verlies aan materieel. Is Het negende beleg daardoor makkelijk te le zen? Nee. Wie de inhoud van dit boek tot zich wil nemen, moet er echt even voor gaan zitten. Het is bepaald geen oorlogsroman. Hoofdstuk voor hoofdstuk worstel je je er als lezer doorheen. Haast even moeizaam als 75 jaar geleden de geallieerde opmars verliep. Een paar zomerse dagen met temperaturen die een mens tot niets doen veroordelen, doen wonderen. Maar lichte kost is dit geenszins. Schrijver en onderzoeker Catsburg is zich er zeer van bewust dat hij nogal wat van zijn lezer vergt. In zijn inleiding schrijft hij zelf: "dit is geen gemakkelijk te lezen boek en vergt inspanning om te kunnen volgen." Met andere woorden: de lezer is gewaarschuwd voordat hij met lezen be gint. Alle details die Catsburg door zijn uitputten de onderzoek wist te achterhalen over de bevrij ding maakten het volgens hem onmogelijk het HET NEGENDE BELEG Operation Suitcase Do bevrijding van Essen» Wouwse Plan tag o, Borgen op Zoom en Tholeii ROBERT W. CATSBURG De Waterschans 3 - 2019 178

Periodieken

De Waterschans | 2019 | | pagina 66