beloond met de goederen van hun concurren
ten. De IJzeren hertog Alva was echter niet van
plan om geconfisqueerde bezittingen, waaron
der Bergen op Zoom, weer uit handen te geven
en stelde ze onder het bewind van superinten
denten. Het Markiezaat kwam te ressorteren
onder zijn Raad van Beroerten en de financiën
werden bestierd vanuit de geheime Kas van
Confiscaties, organen die alleen aan Alva ver
antwoording af hoefden te leggen. Hoe gingen
de lokale ambtenaren om met de opdracht om
van een inefficiënt leengoed een Spaanse melk
koe te maken? En wat waren de plannen van
Alva en zijn opvolgers toen de landgoederen
minder winstgevend bleken dan verwacht en
erfgenamen op de loer lagen?
24 maart: Carine Sarvaas-Wytema
Kwade tijden en vluchtelingen (in de zestiende
eeuw)
Na de val van Den Briel is het moment geko
men waarop Anthonie du Marchie en zijn gezin
zich naar Bergen op Zoom begeven. De stad
Mechelen heeft naar voorbeeld van Den Briel
de poorten geopend voor de protestanten en
wordt in het najaar van 1572 door Alva's zoon
grondig verwoest. Vluchteling Anthonie du
Marchie en zijn vrouw, die er zelf humanistisch-
calvinistische gedachten op na houden, zijn op
tijd vertrokken. Als notaris heeft Anthonie veel
te doen om de nalatenschap van de kinderloze
markies Jan IV en zijn weduwe zoveel mogelijk
uit de handen van Alva en het Spaanse bewind
te redden. (afb. 2)
De lezingen vinden plaats in Museum Het Mar
kiezenhof, Steenbergsestraat 8 te Bergen op
Zoom en duren van 20.00-22.00 uur. De zaal is
open vanaf 19.30 uur.
De deelnamekosten bedragen 27,50 voor vier
lezingen (inclusief koffie/thee). In de voorver
koop zijn alleen kaarten voor de gehele reeks
te verkrijgen. Deze zijn te koop aan de balie van
het Markiezenhof, Steenbergsestraat 6, vanaf
vrijdag 10 januari (dinsdag t/m zondag van 11.00
tot 17.00 uur) en bij de verantwoordelijke orga
nisaties. Wanneer er nog kaarten voorradig
zijn, is het vanaf woensdag 26 februari mogelijk
om kaarten per lezing te kopen, deze kosten
10,00 per stuk (op op). U kunt niet vooraf
reserveren. Voor vragen kunt u mailen naar
tezingenreeks@bergenopzoom.nt of bellen naar
Yolande Kortlever (0164-277077).
Afb. 2. Allegorie op de tirannie van de hertog van Atva in de Nederlanden. Olieverf op paneel, anoniem. Collectie Musée du
Temps, Besancon.
211
De Waterschans 4 - 2019