archieven. Hij heeft jaren gewerkt aan de inven
tarisatie van omvangrijke archieffondsen zoals
dat van de Raad en Rekenkamer van de Markie
zen van Bergen op Zoom (verschenen in 1980) en
van Het Archief van de Secretarie van Bergen op
Zoom 1397-1810 (verschenen in 2000). Dat waren
omvangrijke klussen waar menigeen zich aan
zou kunnen vertillen. Voor dit archiefwerk is
een lange adem nodig. Willem realiseerde zich
als geen ander dat dit nodig was als basis voor
veel wetenschappelijk onderzoek. Zijn voort
durende bijschaven, aanpassen, verbeteren en
nog eens nauwkeurig bekijken dreven menig
archiefmedewerker tot wanhoop. Maar het ging
hem om het beste resultaat.
Van een archivaris werd in de loop der tijd
steeds meer verwacht. Het management
vergde steeds meer aandacht terwijl dat niet
zijn sterkste kant was en ook niet zijn interesse
had. Managementrapportages, personeelsaan
gelegenheden, digitalisering en gebouwenbe
heer liet hij graag aan anderen over. Diplomatie
was hem vreemd. Liever gaf hij onomwonden
zijn mening, ook al werd dat niet altijd gewaar
deerd. Hij was liever met de inhoud bezig en
werd daarin ook zeer gewaardeerd. Hij werd
gevraagd voor interessante wetenschappelijke
projecten zoals het Colloquium De Brabantse
Stad, een wetenschappelijk congres dat eens in
de drie jaar werd gehouden en waarin de mid
deleeuwse stadsgeschiedenis centraal stond.
Hij had een belangrijk aandeel in de institutio
nele handleiding voor de geschiedenis van
Noord-Brabant, een initiatief van het Rijksar
chief in Noord-Brabant (thans BHIC). Het boek
Noord-Brabant tijdens de republiek der Verenigde
Nederlanden 1572-1795 verscheen in 1996 bij
Uitgeverij Verloren.
Willem maakte deel uit van de commissie van
toezicht op de samenstelling van het Noord
Brabants Oorkondenboek. Hij schreef vele bij
dragen in de serie Varia Historica Brabantica, de
voorganger van het Noord-Brabants Historisch
Jaarboek. Maar ook in de Bredase Oranjeboom
en de Roosendaalse Ghulden Roos.
De omvangrijke reeks publicaties maakten Wil
lem tot een kenner van de regionale geschie
denis. Met zijn speciale belangstelling voor
heraldiek trok hij ook nationaal de aandacht.
Vooral de wapens van steden en gewesten wer
den zijn specialiteit. Hij publiceerde daarover in
de Nederlandsche Leeuw en een aantal provin
ciale en regionale tijdschriften. De wapens en
vlaggen van gemeenten, waterschappen en ge
westen in Noord-Brabant was zijn specialiteit.
Het aantal publicaties van Willem van Ham is
inmiddels de 500 al ruim voorbij en het eind is
nog niet in zicht. Ook postuum verschijnt nog
een van zijn bijdragen, namelijk die in het boek
over Jan IV van Bergen dat in het najaar 2020
zal verschijnen.
Zijn rol en betekenis voor de Geschiedkundige
Kring
Willem van Ham publiceerde maar liefst drie
artikelen in de allereerste Waterschans. De re
dactie van het blad was toen nog in handen van
Kees van de Watering en broeder Alberick van
Rijckevorsel. Willem werd overigens pas later
lid van de Geschiedkundige Kring. De Water
schans heeft ook een mindere periode gehad,
vooral na het vertrek van Fons Gieles. Broeder
55 De Waterschans 2 - 2020