'Veilig door de
vestingwerken'
Mike Mulder:
door Henk Boot
Weleens gehoord van kapitein De Petit? In wijk De Schans
in Halsteren is een hofje naar hem genoemd. Mike Mulder
(74) koopt er in 2010 een woning. Hij wil wel weten waarom
zijn straat zo heet. 'Die naam zei me niets. Een zoektocht
bracht mij bij Anton Frederik Theophile de Petit, die
tussen 1760 en 1770 commandant was van fort De Roovere.'
Dankzij hem maakt Mulder zo'n 250 jaar later in
datzelfde fort kennis met SBM. Eerst als bezoeker, kort
daarop als gids. 'Van dat fort, opgegraven in een
overwoekerd gebied, wist ik door De Petit al zoveel, dat
ze me vroegen om er rondleidingen te verzorgen.'
Mulder doet dat nog steeds. Honderden kilometers heeft
hij erop zitten. Te voet. Over de wallen van De Roovere. Of
via de omliggende natuur naar de buitengrachten van fort
Pinssen. En weer terug via zorghoeve Den Hof. 'Ongelooflijk,
die belangstelling voor dit deel van de Brabantse waterlinie.'
Van personeelsuitjes tot wandelclubjes, van autoriteiten tot
Chinese toeristen. Fort De Roovere trekt als een magneet.
Met de werken van RO&AD Architecten: loopgraafbrug (de
Mozesbrug) en uitkijktoren (Pompejustoren) als blikvangers.
Zijn gidsrol is een aanloopje naar Mulders andere taak
bij De Stadsgidsen. De ingenieur annex oud-projectleider
bij Fokker, KLM, Defensie en de Rotterdamse haven is er
ook belast met het bijhouden van handleidingen.
Specifiek voor gidsen op de vestingwerken en in De Grebbe.
'In die documenten staat alle actuele informatie over de
historie van fort De Roovere, het Ravelijn, de Waterschans,
Panorama Coehoorn in de Verborgen Vesting en De Grebbe.
Plus de veiligheidsvoorschriften die daar gelden en de
maatregelen voor als er onverhoopt iets misgaat.' Variërend
van deelnemers die over boomwortels struikelen tot onwel
worden of iets beschadigen. 'Onze gidsen weten dan wat
hen te doen staat.'
Trainingen
Die spelregels worden opgesteld in goed overleg met
de gemeente. Ieder jaar opnieuw. 'De gemeente blijft
verantwoordelijk.' De Stadsgidsen zijn zo professioneel
dat ze nu zelf ook de trainingen geven. Met toestemming
van de gemeente. Onder leiding van een oud-brandweerman
en een oud-instructeur bedrijfshulpverlening (BHV). 'We
oefenen elk jaar. Zo simuleren we noodsituaties, waarbij
paniek kan uitbreken.' Bijvoorbeeld in de Grebbe. Dit
overkluisde stadsriool is sinds de restauratie vanaf oktober
2014 open voor rondleidingen van een uur. Met een groep
van maximaal twintig personen, begeleid door twee gidsen.
Eén voor en één achter de groep. 'Dat houdt zo'n club bijeen.'
Beiden zijn uitgerust met lampen en communicatie
apparatuur. 'Voor als de stroom uitvalt of iemand uitglijdt,
omdat het beneden glad kan zijn.' De gidsen houden
contact met twee collega's bovengronds. Eén zit bij de
ingang aan de Gevangenpoortstraat, de ander 270 meter
verderop bij de uitgang achter het Markiezenhof.
'Zo kunnen de groep en de hulpdiensten elkaar bij een
incident via de kortste weg bereiken.'
Bron van kennis
Voor de 54 stadsgidsen bij de vestingen, inclusief Grebbe
en Verborgen Vesting, zijn Mulders handleidingen een
onuitputtelijke en dankbare bron van kennis. Alles wat
bekend is over zo'n bouwwerk is erin terug te vinden.
'Niet alleen jaartallen. Ook de functie ervan, wat daar in de
loop der eeuwen is voorgevallen en wie daarbij betrokken
waren.' Voldoende stof voor storytelling en beleving.
'Het publiek wil immers meer dan gortdroge feiten.'
Een nieuwe fase in die dienstverlening beleven bezoekers
in de Verborgen Vesting. Gelegen onder de voormalige tuin
van wijlen industrieel Arnoldus Asselbergs. Achter de
Zuid-Oostsingel en de Stationsstraat, schuin tegenover het
NS-station. 'In die kelder tussen de fundamenten van een
oude vestingmuur en gang maken we gebruik van
Augmented Reality. Een techniek met beelden, waardoor
bezoekers zich in het Bergen op Zoom van 1747 wanen.
Ten tijde van het beleg en de inname door de Franse troepen.'
Een gids geeft er toelichting en beantwoordt vragen.
Als eigenaar van de vestingwerken verstrekt de gemeente
12
WATERSCHANS Mo.3 SEPTEMBER 2020