organisatie telt, zijn wel allemaal
gids, dat bindt hen. Maar ook erg
verschillend. Voorzitter Segers:
'We hebben mensen die behoudend
zijn, maar ook zijn er die graag
willen veranderen.' Toch verandert
er voortdurend wel iets. Of komen
er activiteiten bij. Zo sturen de
Stadsgidsen zichzelf steeds bij.
Denken na over hoe het beter kan.
Samen. 'We nodigen ze uit om met
ideeën te komen. En die werken
we dan samen uit. Je moet ze niets
verplichten, dat werkt niet.'
Een van die nieuwigheden is
bijvoorbeeld de popup-wandeling.
Een bij voorkeur eenmalige activiteit,
zoals een bierwandeling langs plekken
waar vroeger brouwerijen zaten.
Want Bergen op Zoom was ooit een
stad van brouwers, iets dat nu in de
vergetelheid is geraakt. Of een tocht
door de kelders van de binnenstad
die vaak veel ouder zijn dan de huizen
die erboven staan.
Maar de gidsen kregen er de
voorbije jaren ook onder meer het
gerestaureerde Ravelijn, Fort de
Roovere en de Waterschans bij.
Plus De Grebbe, het middeleeuwse
riool met zijn gewelven. Allemaal
monumentale plekken met een
eigen verhaal. Zoals nu heel recent
de Verborgen Vesting, onder Hof
van Asselbergs.
Smoelenboek
Omdat de gidsen elkaar als groep
zelden zien, zijn er om de saamhorig
heid te vergroten meermaals per jaar
bijeenkomsten. 'Anders is het toch los
zand. Daarom ook hebben we een
smoelenboek. Zodat je kunt zien wie bij
welke naam hoort. En nieuwsbrieven.
Om het contact te verstevigen.'
Wel ploffen de gidsen elke dag na
afloop van hun werk in een van de
monumenten neer in de gidsenruimte.
Op de hoek met de St. Annastraat heeft
de organisatie een eigen plekje in het
Stadhuis. 'Om hun verhaal te doen.'
De organisatie werkt zonder
subsidie, de entree van de
monumenten vloeit in de kas. Zo kan
de stichting zichzelf bedruipen.
Het aantal mensen dat wil gidsen, is
volgens voorzitter Segers redelijk
constant door de jaren heen.
'We hebben redelijk wat aanwas maar
er vallen onder meer door leeftijd
ook mensen af. Laatst meldde zich
een knul van 27 uit Halsteren om gids
te worden. Ik vroeg hem: wat boeit je
dan in dit vrijwilligerswerk, waarom
wil je dit doen? Hij antwoordde dat
hij in de ict zit. Dat werk is allemaal
rechttoe rechtaan. En dat hij een
tegenwicht zocht in zijn vrije tijd, voor
de balans.' Maar het merendeel van
de vrijwilligers is toch wel wat ouder.
Die Stadsgidsen doen, als er
geen corona is, in het zomerseizoen
dagelijks de Gertrudiskerk, de
Peperbus, Gevangenpoort, oude
Stadhuis en de Synagoge aan de
Koepelstraat. Allemaal
topmonumenten. 'We hebben
gemiddeld zo'n 25.000 bezoekers per
jaar die naar de monumenten komen
en meedoen aan onze wandelingen.'
Dat bezoekersaantal kreeg in 2019
een flinke oppepper doordat de entree
van de Gertrudiskerk gratis werd.
Maar vooral doordat de ingang van
dat gebouw voortaan gewoon aan de
kant van de Grote Markt is. Onderin
de Peperbus is door de gemeente,
eigenaar van het gebouw, een tocht-
portaal gemaakt, naar een ontwerp
van Ro Ad Architecten. Voorgaande
jaren konden bezoekers via de Kerk
straat naar binnen, maar die ingang
zit te verstopt voor wie de stad en de
kerk niet kent. 'We hadden vorig jaar
zomaar 5000 a 6000 bezoekers meer.'
Historie
De Stadsgidsen 25. Een feestje is er dit
najaar. Omdat maatregelen vanwege
corona de geplande activiteiten van
dit voorjaar verhinderden. Toch wordt
er al veel langer in Bergen op Zoom
gegidst in de monumenten.
Voormalig voorzitter Frans van der
Steen en Marianne Siewe doken in de
historie van het gidsen. Hun complete
verhaal vol wetenswaardigheden is
vanaf nu te lezen op de website van
de Geschiedkundige Kring:
www.geschiedkundigekringboz.nl
Het gidsen begon in de Gertrudis-
kerk nadat in 1987 de jarenlange
restauratie was afgerond. Bergen op
Zoom vierde dat uitbundig in dat jaar.
Want ook het Markiezenhof kwam
gereed. Er was zelfs koninklijk bezoek.
Wijlen Leo Stoffels wist toen al een
flink aantal vrijwilligers te verzamelen.
'In 1987 was de Sint Gertrudiskerk, na
de desastreuze brand van 1972, weer
gebruiksklaar. De Bergenaren wilden
natuurlijk graag met eigen ogen zien
wat er van de restauratie geworden
Een van de eerste wandelingen met stadsgids.
6
WATERSCHANS Mo.3 SEPTEMBER 2020
