i
Jj r-
tl
-sï rrf
Al 4k at
0
r
ri
fcss ite.i ;Ji !k
ïftJP1 ïïwütn*
i'Jt* tcL fcfUuifij i
Van alle vriendschappen van Herman
was die met Michel Lacor het meest
intens. Ze beraamden samen de
vlucht naar Engeland, waren maan
denlang onderweg in Frankrijk,
werden daar samen gearresteerd,
gevangengezet en op transport
gesteld. Zelfs tijdens de deportatie
met ruim 1500 anderen van Compiègne
naar Oranienburg bleven ze samen,
gingen naar hetzelfde werk
MjM.
kamp, werden daar direct na
elkaar 'ingeschreven' en
hadden tot aan de dood
van Herman continu
contact met elkaar. In
bijna elke brief die
Herman naar huis
schrijft noemt hij
Michel. Hij maakte zich
zorgen over Michels
vergeefse verliefdheid
op zijn zus, en toen
Michel al langere tijd
niets meer van zijn
thuisfront vernomen had,
maakte hij zijn ouders
tussen de regels door
duidelijk dat ze de familie
Lacor daarvan op de
hoogte moesten stellen:
'Michel hoort al sinds
lang niets meer, schreef
hij mij.' 59 Deze zin doet
ook vermoeden dat ze
enige tijd fysiek geschei
den waren geraakt en
met elkaar communi
ceerden via briefjes.
Dit heeft wellicht te
maken met het feit dat
Herman van mei tot septem
ber naar een ander gevangenenverblijf
op het kampterrein was overgeplaatst.
60 In elk geval vonden ze ook in die
periode gelegenheid om familiale
intimiteiten met elkaar te delen: 'Ik
heb de brieven van Michel gelezen',
schreef Herman in juli 1943 aan zijn
ouders. 61 Een paar weken later blijkt
hij een foto gezien te hebben van de
kinderen van de zus van Michel. Het
woord 'foto' vermeed hij overigens en
koos voor de omschrijving 'ik heb de
kleintjes van Corry van Michel gezien'.
En hij liet er direct op volgen:
'Zend mij ook zoiets'. 62
Heimwee naar de Schelde
Bij het huwelijk van een van de zussen
van Herman in Bergen op Zoom was
familie van Michel aanwezig, want
Herman schreef zijn pasgetrouwde
zus: 'Uit een brief van Michel vernam
ik dat je zo een mooie bruid geweest
l Kfej 1044
ts<w.
wederom het woord 'foto'. 64 'Ali wat
ben je mooi', liet Herman zijn zus
weten, en 'allen zien er zeer goed uit.
Alfons staat goed in mijn kostuum'.
In zijn volgende brief refereerde hij er
nogmaals aan: 'Piet Bakkers prestatie
bij Ali's bruiloft heeft mij heel veel
vreugde gebracht.' 65
Tastbare herinneringen aan thuis
waren hem blijkbaar zeer dierbaar en
hij gaf er vaak blijk van
veel aan thuis te
denken. 'Wat moet het
nu mooi zijn aan de
Schelde, nu het mei is,
de maand van Maria.
j Bidden jullie deze
s maand goed aan Maria
voor mij.' 66 ''s Avonds
t ii <1 ■- fyimiwi; fi.v
'.éeasi- LnkitL.
.w? fcv.VW b.
bent. Ach, wat zou ik je graag gezien
hebben, lief zusje.' 63 Een paar weken
later kreeg hij alsnog een foto van de
bruiloft toegestuurd, met daarop al
zijn familieleden. Hij schreef dat hij
heel gelukkig was met de 'verrassing
van Piet Bakker.' Deze Piet Bakker,
wiens broer zojuist met Hermans zus
getrouwd was, was fotograaf van
beroep, en daarmee vermeed Herman
zitten jullie zoals
vroeger natuurlijk aan
de dijk en kletsen en
praten over toekomst en
verleden. Hoe mooi waren
de avonden. Ik verlang zo
naar het water en de
gesprekken Jullie
gaan nu allemaal weer
zwemmen en zeilen en
naar de visserijen. De
zomer komt.' 67 'Nu pas
besef ik wat een geweldig
geluk het samenleven
van een familie is.' 68 Ook
met Michel haalde hij
herinneringen op uit die
betere tijden: 'Het
familieleven, de gezellige
avonden, het kaartspelen,
dat alles heeft Michel en
mij zo met ons thuis
verbonden gehouden.' 69
In de laatste brief voor zijn
dood, verzonden op 12 maart 1944,
drukt hij zijn familie nog op het hart:
'vergeet niet dat ook de kleinste
kleinigheid die in onze stad of thuis
gebeurt mij hoogst interesseert.
De lente komt spoedig: nieuw leven,
nieuwe hoop na een lange zware
winter. Ik heb een kleine hoop dat ik
volgende lente weer bij jullie zal zijn.
Aan mijn vrienden en bekenden een
vriendelijk groet - mams - vader - en
alle anderen een innige kus van mij.' 70
"tb
"«fa li. Wj'q Wrx>' twrtw11
rttt lifa cri; ei
wiUto, ji&Xn.ïflSS1 S*
r
i
S
De laatste brief van Herman, waarin
hij nog vol hoop en verwachting uitkijkt
naar een goede afloop. Collectie auteur.
WATERSCHANS Mo.4 DECEMBER 2020
19
