'Het is nazomer, ochtend, lage waterstanden in de Schelde die als een vlechtende rivier zijn weg door de toendra zoekt, met als enige hindernis een hoogtesprong in het landschap: de Brabantse Wal. Bij hoge afvoer slijt de Schelde langzaam de voet van deze rand uit, waarna die in de zomer weer uitvlakt. Rendieren trekken door het gebied. Omdat ze niet bang zijn voor water, zwemmen en waden ze door de ondiepe Schelde richting de Wal. Het belooft een rustige, zonnige dag te worden!' Dit beeld schetst Walter Jonkers van de Provincie Zeeland. Hij is betrokken bij de oprichting van het Geopark Schelde Delta, waarvan de Brabantse Wal deel gaat uitmaken. Op zijn verzoek dacht een team wetenschappers na over de vraag hoe de Brabantse Wal er in het verleden mogelijk heeft uitgezien. Ze kozen voor 15.000 jaar geleden: aan het einde van de laatste Ijstijd. 'Verantwoord volgens de laatste wetenschappelijke kennis', zegt Jonkers. Met 3D-technieken maakte kunstenaar Ulco Glimmerveen er op de computer een artist-impression van (zie afbeeldingen). Grondboringen Hoe komen de wetenschappers aan hun kennis voor deze afbeelding? Patrick Kiden, werkzaam bij TNO Geologische Dienst Nederland: 'Wij komen aan deze kennis door grondboringen. Heel de ondergrond van West-Brabant en Zeeland is gekarteerd. In slappe grond boren we met de hand tot tien meter diep. Leuk veldwerk, over slootjes springen en zo. Met mechanische boringen brengen we de diepere ondergrond in beeld. Hoe dieper de boring hoe duurder, overigens.' Kiden merkt op dat het diepste boorgat ter wereld twaalf kilometer is en dat we nog steeds minder weten over de ondergrond van onze planeet dan over bijvoor beeld het oppervlak van de maan. Ontstaan Brabantse Wal Uitleggen hoe de Brabantse Wal is ontstaan, vindt hij niet gemakkelijk, ook omdat er geen honderd procent zekerheid is. 'Laat ik eerst zeggen hoe die niet ontstaan is. De Brabantse Wal is geen breuk in de aardkorst. Dat wijzen seismische metingen uit. Voor breuklijnen moet je verder naar het oosten gaan, bijvoorbeeld de

Periodieken

De Waterschans | 2020 | | pagina 35