I
Cv"
bekend. Zijn overlijdensdatum
overigens ook niet. We weten inmid
dels dat hij in 1623 als leerling in het
Sint Lucasgilde in Antwerpen werd
ingeschreven. Hij heeft daarna in
verschillende plaatsen gewerkt: naar
eigen zeggen in Werkendam, in ieder
geval in Den Haag en van 1655 tot 1666
in Bergen op Zoom.
Deken van het gilde
Rochus van den Bergh heeft de
belangrijkste archiefvondsten
verwerkt in zijn biografisch overzicht.
Over de twee huwelijken, de kinderen
en de huizen waar Johannes Schoeff
gewoond en gewerkt heeft. Johannes
werd in 1655 poorter in Bergen op
Zoom en werd lid van het Sint
Lucasgilde.3 In het jaar daarop werd
hij zelfs deken van het gilde, een jaar
later gezworene.
Dat Johannes al een jaar na zijn
vestiging in de stad benoemd werd tot
belangrijkste man van het gilde, zegt
wel iets over zijn naamsbekendheid.
In Den Haag woonde hij enige tijd
naast de bekende schilder Jan van
Goyen, in Bergen op Zoom verkeerde
hij ook in een productieve, artistieke
Deken voor één jaar
omgeving. Hij woonde enige tijd in
het pand het Wapen van Delft in de
Hoogstraat; vlakbij, op de Grote
Markt, woonde de beroemde Gerard
Houckgeest.
Toegelaten poorter
De eerste vermelding van Schoeff in
de archieven van Bergen op Zoom
staat in een akte van 18 november
1655, verleden voor de notaris Adriaen
van der Creke, de zwager van Johannes.
In deze akte trad Johannes als getuige
op. Er staat bij vermeld dat hij 'borger'
van de stad is. Die status hield in dat
hij toegelaten poorter was, waarbij
een ingezetene van de stad borg voor
hem stond. De registratie van ingeko
men poorters is helaas maar tot 1654
bewaard gebleven. Omdat hij in het
register tot 1654 niet vermeld staat,
maar in november 1655 al wel als
borger vermeld wordt, moet hij tussen
januari en november 1655 poorter
geworden zijn. Daarmee kunnen we
met een gerust hart vaststellen dat de
Landschap, mogelijk de Brabantse Wal, door Johannes Schoeff 1647 (coll. Nat Mus. Oslo)
Het gilde diende ieder jaar voor
iedere bestuursfunctie meerdere
namen in te leveren, waaruit het
stadsbestuur de deken en ge
zworenen benoemde. Deken werd
je voor één jaar, nadien werd weer
een nieuwe benoemd. De kandi
daten werden meestal in decem
ber voorgedragen en in maart be
noemd. Op de feestdag van Sint
Gertrudis (17 maart) ging de be
noeming voor dat jaar in.
Handtekening van
Johannes Schoeff
onder de akte van
18 november 1655
(NA 105 akte 109)
4.T .1 .J l„,
rm i-tf-rlli L~ i qr n. |*f- V U-m j O-J ™*wt 'r'f ^~S
3^» t-iiy >C*|
L~ 1IJ--1 <L**^ fvrir,ï *4r> y U*V
C Ï'AK
JLVtH?lblÏ
WATERSCHANS No.4 DECEMBER 2020