‘Prins Nilles laje we dan
in z’n Ezelskarreke’
'Jt B;
‘WONDERLIJK PRONKRIJTUIG’ WAS PROTOTYPE VOOR MENIGE WAGEN
door Eric Elich
Op de voorpagina van het Vastenavendblatje van 1948 staat
prominent de lijntekening van een praalwagentje. Elders in
het vier bladzijden tellende blaadje wordt het aangekondigd
als Ezelskarreke. Zonder verdere introductie of uitleg.
Het enige wat in het programma vermeld wordt, is dat:
‘Zijne Oogeid Prins Nilles I mè gevolg op Zaterdag
7 Febrewari 1948 om allef vier ’s middags zal worre afgehaald
aan het lijntje van de Potas vur de stasie, waar het ekstra
salonrijtuig mè d’n vaartje van nul komma nul zal komme
binne rijje. Prins Nilles laje we dan in z’n Ezelskarreke.’
Ook in het Nieuwsblad van het Zuiden staat een bericht
dat Prins Nilles I, de Bergse carnavalsprins, met een
Ezelskarreke zal worden ingehaald.
Mistklappers
Zo staan vele Krabben zaterdagmiddag bij het spoorlijntje
- in de volksmond het Spirituslijntje - voor het station
waar Prins Nilles I feestelijk wordt binnengehaald.
‘Zijn extra trein kwam onder veel lawijt over de met
mistklappers (rook van saluutschoten) bestrooide
rails aan. In een wonderlijk pronkrijtuig, dat officieel
Ezelskarreke heet, reed Nilles d’n Eerste, zotskap op, met
een scharlakenrode mantel en witte kousebenen en op de
borst het teken van de Vergulde Krab, zijn stad binnen.’
Bergse gouden koets
Het goud- en blauwkleurige Ezelskarreke wordt getrokken
door twee Arabische volbloeden. De vorm van een koets
is duidelijk te zien. De bok is vervangen door een draak
met opengesperde bek, waarin de koetsier zit. Op de
hoeken van de platte wagen staan grote grijnzende koppen
met oorbellen en kleine blauwgrijze boerenpetjes. De prins
staat onder een baldakijn, een met franjes afgewerkte
overkapping.
Daarboven een januskop met een door zwanen onder
steunde kroon. In de beeldhouwkunst en schilderkunst
is een januskop een hoofd met zowel aan de voorzijde als
aan de achterzijde een gezicht. Een gezicht dat vooruit
kijkt, naar de toekomst, en een gezicht dat terugkijkt,
naar het verleden.
Op de hoeken van het baldakijn hangen vier naar beneden
kijkende bebaarde koppen. Twee minzaam lachende en
Oudere Vastenavendvierders die ’t Ezelskarreke nog kennen,
of dat wagentje hebben zien rijden, praten er nog in nostalgische,
bijna mythische, termen over. Maar de meeste Bergenaren zullen de
eerste prinsenwagen van Prins Nilles 1 alleen op foto’s, tekeningen
of op een van de dvd’s van Vastenavend Verbeeld hebben gezien.
De Stichting Vastenavend hoopt een remake van dat ‘wonderlijk
pronkrijtuig’, als prototype voor latere vastenavendwagens,
zo snel mogelijk weer aan het publiek te tonen.
4
WATERSCHANS No.4
DECEMBER 2021
WATERSCHANS No.4
DECEMBER 2021
5
Links:
De voorpagina van
het Vastenavendblatje
uit 1948 met daarop
een lijntekening van
’t Ezelskarreke.
Midden:
Prins Nilles I op
’t Ezelskarreke tijdens
de intocht 1949.
Rechts: Na de
sleuteloverdacht
op de pui van het
stadhuis maakt
Prins Nilles I nog een
ereronde door de
binnenstad. 1948.
Foto's: Stichting Vastenavend.
r
